Yerli tüketicinin alışveriş adedinde salgın öncesinin gerisinde kalması, turistlerin ise kur avantajının da tesiriyle harcama rekorları kırması, markaların istikametini yabancılara çevirmesine yol açtı. Kimi bölgede satışlar içinde hissesi yüzde 50’yi aşan turist alışverişinin yılın tüm aylarına yayılması için çalışma başlatıldı. Dünya Gazetesi’nden Yener Karadeniz’in haberine nazaran; Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Lideri Sinan Öncel’in verdiği bilgilere, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye tanıtım sinemalarında alışverişi de ön plana çıkaracak.
90 üye firmaya ilişkin 467 marka ve 59 bin yurtiçi mağazayı temsil eden Öncel, bakanlık ve TÜİK datalarını işaret ederek hem turist sayısı hem kişi başı harcama hem de alışverişte değerli artışlar yaşandığını anlattı. Bunun perakende kesimine yansımasının da kaçınılmaz olduğunu belirten Öncel, yerlinin açığını şu an turistin kapattığını söz ederek kimi bölgede satışlarda yabancı oranının yüzde 50’leri aştığını kaydetti.
TÜM VAKİTLERİN BİRİNCİ YARI REKORU
TÜİK bilgilerine nazaran birinci yarıda Türkiye’yi 18,4 milyon turist ziyaret ederken, turizm geliri ise 14 milyar doları buldu. Kelam konusu sayı içinde alışveriş hedefli gelen turist sayısı ise rekor kırdı. Yine TÜİK bilgilerine nazaran 2017’nin tamamında 1,5 milyon yabancı ziyaretçi Türkiye’ye alışveriş için gelirken bu sayı 2018’de 1,4 ve 2019’da ise 1,6 milyona çıktı. Salgın ile birlikte düşüşe geçen sayı, 2020’de 764 bin ve 2021’de ise 774 olarak gerçekleşti. Fakat geçen yılın son çeyreğinden itibaren kurda yaşanan artış, Türkiye’nin alışveriş için avantajlı hale gelmesine yol açtı. Gelişmelerin tesiri ile bu yılın birinci yarısında 1 milyon 177 bin yabancı alışveriş için Türkiye’yi tercih etti ve kelam konusu sayı 6 aylık bazda tüm vakitlerin rekoru olarak kayda geçti.
YIL SONUNDA 3 MİLYONU ZORLAYACAK
Bu yıl kelam konusu sayının 3 milyona yaklaşması bekleniyor. Bu devirde yabancıların giysi ve ayakkabı harcaması 1 milyar 841 milyon dolar, yeme-içme harcaması 2 milyar 680 milyon dolar ve ikramlık eşya ile halı/kilim harcaması da 782 milyon dolar olarak gerçekleşti. Turist harcamalarında bir başka gösterge ise Bankalararası Kart Merkezi’nin yabancı kredi kartları kullanım istatistikleri. Söz konusu dataya nazaran de bu yılın birinci yarısında yabancı kredi kartları ile toplamda 52 milyon 797 bin adet süreç yapılırken bu süreçler karşılığında yapılan alışveriş meblağı da 84 milyar TL’ye çıktı.
CİROLARI TURİST TAŞIYOR
Adet satışlarında istenen seviyeye ulaşılamasa da perakendede canlılığın devam ettiğini anlatan BMD Lideri Sinan Öncel, “Turist harcamalarında dolar bazında yüzde 12’lik bir artış var. Artık, daha fazla harcama yapan turist geliyor. Bu da memnuniyet verici lakin gündemimiz şu an 12 yayılan bir turizm siyaseti ki bakanlık bunun üzerinde önemli biçimde çalışıyor. Biz de Bakan Mehmet Ersoy ile turizm reklamlarında perakende bölümünün ve alışveriş turizminin ön plana çıkarılması konusunda görüşmeler yapmıştık. Yalnızca klâsik turizm değil alışveriş turizmine de yer verilsin biçiminde görüş bildirdik. Bakanlık da bunun yanlışsız olduğunu söyledi. Münasebetiyle önümüzdeki günlerde alışveriş turizmi ile ilgili bu stil çalışmalar yapılmasını bekliyoruz. Zira Türkiye’ye gelen turistlerin geliş hedeflerini en değerli sebeplerinden bir tanesi artık alışveriş oldu” diye konuştu. Öncel, şu sözleri kullandı: “Satışlarda adetsel bir düşüş var fakat cirosal manada fiyat artışlarının tesiriyle artış sürüyor. Bunun da değerli bir kısmını tekrar turistler sağlıyor. Turizmin ciroları taşıma oranı çok yüksek. Münasebetiyle turizmi canlı tutmamız gerekiyor.”
KAPALIÇARŞI ESNAFI ARTIYA GEÇTİ
Turist harcaması denince birinci akla gelen lokasyonlardan biri de 550 yıllık tarihi olan Kapalıçarşı. Günlük 140 bini aşkın ziyaretçinin giriş çıkış yaptığı çarşıdaki durumu pahalandıran Kapalıçarşı Esnaf Derneği Lideri Hasan Fırat, “Şu an turist sayısında çok fazla artı var.Salgın devrinde aylarca kapalı kalmıştı işletmeler. O periyot borçluluk oranları yükselmişti. Artık o borçlar turistlerin de tesiri ile kapandı. Esnaf artıya geçti. Umuyoruz ki yılın genelinde de turist artışı bu formda devam eder” diye konuştu.
YABANCIYA SATIŞTA YÜZDE 60’A ULAŞAN VAR
Tescilli Markalar Derneği Lideri İzzet Stamati, halihazırda yabancı satış oranının markaya nazaran değişmekle birlikte yüzde 60’a kadar çıktığını söyledi. Sıralamada birinci sırada Suudilerin geldiğini kaydeden Stamati, onu sırasıyla Kuveyt, İran, Rusya ve Azerbaycan’ın izlediğini lisana getirdi. Fakat Türkiye’nin alışveriş destinasyonlarında tercih sıralamasında hala hayli geride olduğunu anlatan Stamati, “Alınacak daha çok yol var. Bilhassa son eserde yüzde 40’ı aşan gümrük vergileri Türkiye’nin rekabetçiliğini negatif etkiliyor. Kurdaki artışa karşın kıymetli kalıyoruz. Türkiye’nin alışveriş turizminde hak ettiği yere gelmesi için vergilerin aşağı istikametli revize edilmesi gerekiyor. Bunun yanı sıra tanıtımların da kıymetli olduğunu düşünüyoruz. Bu kapsamda Ticaret Bakanlığı ve Turizm Bakanlıkları’nın eş güdümlü çalışması kıymet arz ediyor” diye konuştu.